Oorsprong van "Ergens lak aan hebben"

Oorsprong van "Ergens lak aan hebben"

In de Nederlandse taal zijn er veel verschillende uitdrukkingen om aan te geven dat iets je weinig kan schelen.

 

Een bekende daarvan is het gezegde dat je “ergens lak aan hebt”. Maar om wat voor soort lak gaat het hier eigenlijk, het soort lak die heren bijvoorbeeld kunnen gebruiken om hun schoenen zo lang mogelijk mooi en goed te houden?

Het woord “lak” wordt al eeuwen figuurlijk gebruikt. Zo komt bijvoorbeeld in het Bijbelboek Prediker de volgende uitspraak voor: “Daar is niemand zonder lak. Elk mensch heeft zijn gebrek.”

Ook al wordt het woord “lak” al lange tijd figuurlijk gebruikt, de uitdrukking “ergens lak aan hebben” is nog relatief nieuw en wordt pas teruggevonden in de 20e eeuw.

Hoogstwaarschijnlijk komt het voort uit een oudere uitdrukking die tegenwoordig niet meer gebruikt wordt, namelijk “het is maar lak”. Deze uitdrukking gaf aan dat iets maar gekheid of bedrog was en verder weinig voorstelde.

De relatie tussen de figuurlijke en letterlijke betekenis van “lak” is dat een laklaag op een voorwerp niets anders is dan verfraaiing of een laagje om iets lelijks af te dekken. Bijvoorbeeld bij herenschoenen die een lichte beschadiging hebben kun je er uiteraard lak over doen om de beschadiging weg te werken.

De “lak” die wordt gebruikt zegt niets over de inhoud van iets. Door deze negatieve betekenis van het woord is langzaam de zegswijze “ergens lak aan hebben” in de huidige betekenis ontstaan.